Ieder kind heeft een eigen slaap/waak ritme, waar je in principe weinig aan kunt veranderen. Van nature willen kinderen altijd bij hun ouders zijn, dus ook 's nachts. Ze hebben grote behoefte aan lichamelijk contact, dat geeft een veilig gevoel. Dat ouders dat niet altijd willen is ook te begrijpen. Samen slapen wordt uit veiligheidsoverwegingen afgeraden, maar het maakt het er voor de kleine niet makkelijker op. Erg belangrijk is: Rust en Regelmaat.
Rust en Regelmaat:
Dat kan door het volgen van de ‘activiteitencirkel’:
- wakker worden
- voeden
- samen spelen
- daarna alleen laten spelen, op een vaste plek
- bij de eerste tekenen van vermoeidheid in bed legggen
En die volgorde altijd vasthouden. Het gaat er om voorspelbaarheid te geven aan je kleine. Alles in de wereld is nieuw voor je baby, en voorspelbaarheid geeft structuur en zekerheid van waaruit hij kan gaan ontdekken.
Hoeveel slapen ze?
De 1e week slaapt je baby ongeveer 3 uur achter elkaar en wordt dan meestal wakker met honger. Het is tijd om te voeden, te verschonen en de kleine daarna een tijdje dicht tegen je aan houden. Tot 6 weken zijn ze zo’n 45 minuten wakker. Van 6 tot 12 weken tussen de 45 en 75 minuten. Daarna vanaf 3 - 5 maanden loopt het op van 1 naar 2 1/2 uur. Ze slapen dan dus ongeveer 16 uur per dag. In die periode slapen ze soms erg oppervlakkig. Het kan zelfs lijken alsof je kind wakker is, maar hij slaapt dan wel. Je kan tegen hem praten of zachtjes kriebelen totdat je zeker bent dat zij wakker is.
Regelmaat en rust zijn in deze tijd erg belangrijk. Als je je kind half slapend in bed legt, ben je eigenlijk te laat. Het beste is je kind moe maar nog wakker in bed te leggen.
Tussen de 1 en de 4 maanden gaat het slaapritme veranderen.
Gemiddeld slaapt een baby van 4 maanden 's nachts 2 x zoveel als overdag. Vanaf 2 maanden kan je na het voeden even spelen met hem op schoot of in de box. Dat kan dan steeds langer. Als ze 5 à 6 maanden zijn gaan ze zich vervelen in de wieg, en kunnen gaan huilen omdat ze dan bij pappa of mamma willen zijn.
Rond de 7e maand is er weer een verandering in het slaapritme, daarover staat verderop meer geschreven.
Welke slaaphouding is het beste?
Je kan ze de 1e 2 weken best afwisselend op de linker of rechter zijde leggen Daarna kunnen ze al zelf van hun zij naar de buik draaien, dus dan kan je ze het beste alleen nog op hun rug in bedje leggen. Als je er overdag bij bent en je baby is wakker, dan is het prima om hem/haar op zijn buik in de box te leggen. Dat is goed voor de ontwikkeling van zijn coördinatie en spiertjes.
Heel veel kinderen hebben een voorkeurshouding, dat kan zelfs leiden tot een plat hoofd aan 1 kant. Leg ze overdag een paar keer op de buik in de box of op een kleed en ga er zelf bijliggen. In het wippertje of maxicosi doe je een speelgoedbal aan de andere kant, of een zachte doek. In de wieg kun je een opgerolde handdoek neerleggen zodat hij moeilijk die kant op kan rollen. Maak de andere kant van zijn bedje of box zo veel mogelijk interessant met een mobiel of muziekdingetje. Hang aan die kant een leuke poster aan de muur. Van die kant tegen hem praten helpt ook.
Is op de buik slapen slecht?
Het is 1 van de factoren die een rol spelen bij wiegedood. De andere nu bekende factoren zijn warmtestuwing, belemmering van de ademhaling en een onveilig bed. De warmtestuwing kan komen door te warme kleding, teveel beddegoed of een hoge temperatuur in de kamer.
Over die warmte:
Zorg voor een goede ventilatie in de slaapkamer. In de 1e paar dagen kan je baby zijn temperatuur nog slecht zelf regelen, dan moet je er op letten dat het niet te koud is als je hem verschoont of in bad doet. Na de 1e paar dagen mag het best aan de frisse kant zijn in de slaapkamer. 18 graden is dan een mooie temperatuur. In principe geen verwarming aan, en overdag het raam op een kiertje. Gebruik geen dekbedjes, dat is te warm. Je kindje moet behaaglijk warm zijn, maar niet té warm. Je kan het goed voelen in het nekje van je baby.
Waar moet ik op letten bij een bedje?
Er moet goede ventilatie mogelijk zijn, juist vlak boven de matras waar zijn mondje is. Dus geen dichte wieg of bedje, maar met spijltjes. Die spijltjes hebben een tussenruimte van maximaal 7 centimeter. Een stevig matrasje is goed. Doe er geen plastic hoes overheen, en zorg dat er geen losse dingen in liggen als tuigjes, koordjes, gordijntouwtjes of kussentjes. Tegen een kussentje aan kan hij met mond en neus vast komen te liggen. Maak het bedje zo op dat je baby onderin het bedje ligt.
Wanneer gaat hij de nacht doorslapen?
Sommige babies slapen al snel de nacht door, anderen komen wel 5 keer op een nacht. Als ze doorslapen heb je enorm geluk. Veel ouders vragen ons of het geen kwaad kan of een baby snel lang doorslaapt. Daar zit wat in bij erg jonge babies. Als er te lang tussen de voedingen in zit, zakt het bloedsuikergehalte van je baby te veel. Maximaal mogen ze 10-12 uur achtereen slapen. Dan moet je ze wakker maken. Oudere babies voelen dit zelf aan, als ze honger krijgen worden ze daarvan wakker en huilen om voeding. Soms slapen ze heel diep, en lijkt er geen ademhaling waarneembaar. Veel ouders gaan ze dan uit ongerustheid wakker schudden. Je kan beter een koud spiegeltje voor hun mond houden, dan zie je dat het beslaat als ze ademt. Een baby die echt niet ademt ziet blauw.
Hij wil slecht inslapen, wat kan ik doen?
In je baarmoeder is er altijd lawaai. Als je dan als baby in een stille kamer wordt gelegd om te slapen dan is dat een hele verandering. Ouders proberen vaak om het zo stil mogelijk te maken voor de baby, maar die baby mist juist wat herrie. Bij slecht inslapen helpt het dus vaak om een radio zacht te laten spelen. Of de stofzuiger aan te zetten. Wat je ook kan doen is een bandje op te nemen met jullie stemmen, bijvoorbeeld bij het afwassen, en dat af te laten spelen bij de wieg. Door het geluid en jullie stemmen voelt de baby zich veiliger en zal makkelijker inslapen.
Hij wordt 's nachts vaak wakker, wat nu?
Benader je kind positief als die 's nachts wakker wordt. Een lieve stem die de baby op zijn gemak stelt doet meer goed dan een boze stem die zegt dat het kind moet gaan slapen. Als hij/zij 's nachts vaak zijn speen kwijt is, doe dan een spuugdoekje door het speenringetje. Dat maakt het makkelijker voor je kleine om de speen zelf terug te vinden. Dat leren ze vlug.
Doe rijstebloem door de laatste voeding. Het officiële advies is om dat pas vanaf vier maanden te doen. Dat is omdat tegenwoordig de consultatiebureau’s adviseren om tot 4 a 6 maanden geen bijvoeding te geven. Voorheen kregen kinderen met 4 weken al rijstebloem. De reden om rijstebloem toe te voegen is dat ze langer verzadigd blijven, en dus langer doorslapen. Je begint met 1 a 2 theelepels, als ze ouder zijn kun je dat opvoeren tot 2 eetlepels.
Moet je ze zichzelf in slaap laten huilen of niet?
Het is makkelijker voor je als je een tijdlimiet stelt. Kijk op je horloge en laat hem bijv. 15 minuten huilen, als je wilt ga je elke 5 minuten kijken maar haal hem niet direkt eruit. Ten eerste zijn er veel babies die zich in slaap huilen, en ten tweede is huilen voor een baby een manier om zich te uiten en de dag te verwerken. Ze hebben nog geen andere manieren om zich te kunnen uiten. Twee tot drie uur huilen per dag is normaal. Van een huilbaby spreken we pas als er meer dan 5 uur per dag gehuild wordt.
Rond de 7 maanden krijg je weer een verandering. De baby gaat dan beseffen dat je weg bent als hij wakker wordt uit zijn slaap, maar beseft nog niet dat je ook weer terug komt. Doe overdag veel het kiekeboe spelletje met hem. Blijf heel langzaam aan steeds wat langer weg. Zo ontwikkelt hij het begrip dat je weer terug komt als je even weg bent.
Bij slaapproblemen rond de 7 maanden is bijna altijd ons advies om te proberen het patroon te doorbreken. Doe hem bijvoorbeeld 1 nacht uit logeren bij oma of zo, de volgende dag houd je hem later op dan normaal en geef je voor het slapen een bord pap. Zulke veranderen doorbreken vaak het patroon en helpen!
Als je borstvoeding aan het afbouwen bent, dan kan je baby de vertrouwdheid van je borst missen. Leg hem na de flesvoeding even lekker op je buik of tussen je borsten in, daar worden ze rustiger van.
