@mamjob … onderstaande heb ik van de landelijk informatiepunt hoog sensitieve kinderen.
Hoogsensitieve kinderen nemen veel waar. Ze herkennen de kleinste veranderingen en details, bijvoorbeeld een poster in het klaslokaal die verhangen is, het nieuwe T-shirt dat je aanhebt, een plant die te weinig water heeft gehad en een beetje slap hangt. Zowel thuis als op school observeren ze voortdurend. Om goed te kunnen zien wat er gebeurt nemen ze meestal niet direct actief deel aan een situatie, ze staan liever eerst op enige afstand toe te kijken. Ook in situaties met sociale interactie zijn ze oplettend. Ze weten bijvoorbeeld precies te benoemen wat er in een bepaalde situatie gebeurd is, ook als dat inmiddels lang geleden is. Op school observeren hoogsensitieve kinderen bijvoorbeeld nauwkeurig welke kinderen de neiging hebben om fel te reageren. Ze weten vervolgens precies wat ze bij deze kinderen beter kunnen laten, om niet zelf met die felle reactie geconfronteerd te worden. Ze denken diep na over oorzaak en gevolg.
Veel opmerken en diep reflecteren
Amerikaans psycholoog Elaine N. Aron, de grondlegster van het begrip hoogsensitiviteit, noemt twee aspecten kenmerkend voor een hoogsensitief kind: ‘de neiging veel op te merken’ en ‘diep te reflecteren alvorens te handelen’ (Het hoog sensitieve kind, 2004, p. 23). Door de combinatie van beide aspecten kan een hoogsensitief kind angstig lijken. Wanneer op school verteld wordt over een heftige storm in Frankrijk waarbij caravans geraakt werden door vallende bomen en een persoon daardoor is overleden, denkt het kind daar diep over na en betreft het gebeuren op zijn eigen situatie. 's Avonds in bed komen de tranen: het kind wil niet op vakantie, want ‘stel je voor dat ook op onze caravan een boom valt, zijn we dan allemaal dood?’. In feite is vooral sprake van behoedzaamheid, omdat het kind weet wat er allemaal kan gebeuren.
Hoogsensitieve kinderen voelen zich het meest op hun gemak bij volwassenen die voortdurend rustig en oprecht met hen omgaan. Dan durven ze zichzelf te laten zien en blijken het spontane, communicatieve, sociale, creatieve en intelligente kinderen die veel te vertellen hebben. Verhef je echter regelmatig je stem, reageer je wel eens boos of heb je de neiging steeds weer te corrigeren, waardoor nadruk komt te liggen op dat wat niet goed gaat (“Zit nou toch eindelijk eens stil”, “Doe eens normaal”, “Je werk is niet netjes genoeg”), dan zal een hoogsensitief kind zich onvoldoende veilig bij je voelen.
Emotionele beleving
Hoogsensitieve kinderen lijken een sterke emotionele beleving te koppelen aan de dingen die ze opmerken. Mogelijk hebben ze dat op een bepaalde manier nodig. Alsof dat wat ze waarnemen waarde en betekenis voor hen heeft wanneer ze er een innerlijke reactie bij ervaren. Iedere indruk lijkt iets los te maken, of dat nu vreugde, verdriet, afschuw, schrik, angst, verbazing, verwondering of wat dan ook is. Ze zoeken indrukken op en halen deze diep naar binnen, door ze tot een onderdeel van hun innerlijke beleving te maken. Maar te veel indrukken achter elkaar, of een te heftige indruk ineens, kan tot uitputting leiden. Het kind raakt zo vol, dat het minder goed gaat functioneren. Er ontstaat, wat Elaine Aron noemt, ‘overprikkeling’. Dat kan zich uiten in teruggetrokken of juist heel druk gedrag, woede-aanvallen, hangerigheid, op zichzelf willen zijn, huilen, boosheid of concentratieproblemen.